U banditu - Le bandit


Il s'agit d'un texte dont je ne connais pas l'origine.

Zìu Ignaziu, ritiratu 1 da a giandarmarìa, ghjunse à stà dinù in paese. Si cumprò una sumera ch'ellu chjamò Alina. A tinìa tantu cara à Alina ! A strigliava 2 tutti i ghjorni, è, à l'appiattu 3, ancu l'unghje li lustrava.
E spassighjate pò e facìa, dirittu cum'è un fusu 4, u so narbettu in manu. Un bellu ghjornu, Alina stufa 5 di u cavallieru erpiò 6 è zìu Ignaziu cascò à ghjàcara techja 7 ind'un lamaghjonu 8. Ghjunse in casa incù pena.
"È chì ai o Ignà, disse a moglia.
- Alina mi hà lampatu !
- O ch'ella campi !"
À sse parolle zirgose 9, in una còllera scema, Ignaziu alzò u narbu è zìa Cicì liccò. Longa tirata vicinu à u tavulinu ùn rispundìa più.
" Ah ! Chì l'aghju tomba !"

(1) ritiratu : retraité.
(2) striglià : étriller.
(3) à l'appiattu : en cachette
(4) dirittu cum'è un fusu : droit comme un i.
(5) stufà : étouffer.
(6) erpià : ruer.
(7) à ghjàcara techja : comme une chienne repue.
(8) u lamaghjonu : le roncier.
(9) zirgosu : coléreux.

Senza riflette piglia a musetta, dizzinga 10 fucile è carchera è lestu lestu franca e cullèttule 11.
Sfiatatu, fece a piantata in bocca à i tassi 12. Quaiò, à u paese, e campane sunàvanu à murtoriu. Dui tocchi : una donna.
"Ié, hè bella chè morta, pòveru à mè !"
Ghjilatu chì avìa a paura d'accende u focu, passò a nuttata agrunchjatu 13 ind'una grotta. À altu ghjornu, u discitò 14 Ceccu u pastore :
"O Ignà, chì faci per ssi lochi ?
- Zittu bè chì aghju tombu à Cicì !
- Cicì ! Cicì pascìa e ghjalline sta mane à l'alba !
- Ti dicu ch'ella hè morta ! Ùn ai intesu e campane à murtoriu ?
- O sciuccò 15! Èranu per a messa d'anniversariu di a ben di Marìa."

(10) dizzingà : décrocher.
(11) a cullèttula : le tertre, la petite montée.
(12) u tassu : l'if (arbre).
(13) agrunchjatu : recroquevillé.
(14) discità : réveiller.
(15) sciucchittone : gros nigaud.

Valid HTML 4.01 Strict Valid CSS!